Nasze lasy

11.02.2014 | Agnieszka Ciężarek

Zapraszamy do zapoznania się z ogólnymi informacjami na temat charakterystyki przyrodniczej naszego nadleśnictwa i występujących na jego terenie lasów. Informacje szczegółowe znajdują się w dziale "Nasza Praca".

Położenie

Współrzędne geograficzne skrajnie wysuniętych punktów w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa wynoszą:

punkt północny: 18°48΄08˝

50°35΄46˝ długości wschodniej

szerokości północnej

punkt wschodni: 18°57΄51˝

50°21΄15˝ długości wschodniej

szerokości północnej

punkt południowy: 18°41΄52˝

50°17΄41˝ długości wschodniej

szerokości północnej

punkt zachodni: 18°32΄34˝

50°22΄55˝ długości wschodniej

szerokości północnej

Odległość między najbardziej wysuniętym punktem wschodnim i zachodnim w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Brynek wynosi około 30 km, a między punktem północnym i południowym około 33 km.

Obszar Nadleśnictwa Brynek jest zróżnicowany pod względem konfiguracji terenu.

Północna i środkowa część ma charakter wybitnie nizinny, płaski (do wysokości 300m n.p.m.). Południowa część natomiast obejmuje tereny o charakterze wyżynnym, bardziej zróżnicowane, pofałdowane oraz niższe wzniesienia. Wysokość na terenie zasięgu administracyjnego Nadleśnictwa waha się w przedziale od 200-355 m n.p.m.

Najwyżej położone tereny znajdują się w rejonie rezerwatu Segiet, w oddziałach 601, 602, 608, 609.

Klimat

Klimat obszaru Nadleśnictwa zalicza się do umiarkowanych z wyraźnym wpływem klimatu atlantyckiego. Przeważają wilgotne masy powietrza polarno-morskiego znad północnego Atlantyku o częstotliwości występowania w ciągu roku ok. 65%.

Udział poszczególnych kierunków wiatru w ciągu roku jest zmienny.Na omawianym obszarze najczęściej obserwowane są wiatry z sektora zachodniego, głównie z kierunku południowo-zachodniego o frekwencji około 30% i zachodniego około 23%. Stosunkowo najrzadziej pojawiają się wiatry z sektora północnego z kierunków północnego i północno-wschodniego oraz z sektora wschodniego z kierunków wschodniego i południowo-wschodniego. Łączna ich częstość występowania nie przekracza 12%.

Średnia roczna prędkość wiatru w tym rejonie wynosi od około 2,5m/s do 3,5m/s. W zasięgu działania Nadleśnictwa podobnie jak na całej Nizinie Śląskiej najczęściej występują wiatry bardzo słabe o prędkości do 2m/s oraz wiatry słabe o prędkości od 2m/s do 5m/s. Wiatry silne o prędkości 10-15m/s i bardzo silne o prędkości przekraczającej 15m/s pojawiają się sporadycznie

Obszar ten charakteryzuje się znaczną zmiennością zachmurzenia w ciągu roku. Średnia liczba dni słonecznych w roku wynosi około 44, pochmurnych około 207, a z dużym zachmurzeniem 114 dni.

Opady atmosferyczne obok temperatury są jednym z istotniejszych czynników klimatycznych, w znacznym stopniu decydujący o bilansie wodnym. Średnie roczne opady na omawianym terenie są mało zróżnicowane i wahają się od 650 do 780 mm. Są to wartości średnie w stosunku do innych rejonów Polski i wystarczające dla prawidłowego wzrostu praktycznie wszystkich lasotwórczych gatunków drzew.

Zaburzenia w przestrzennym rozkładzie temperatur powietrza wprowadzają duże miasta aglomeracji śląskiej znajdujące się w południowej części Nadleśnictwa, które przyczyniają się do powstania tzw. „miejskiej wyspy ciepła". Ze względu na pokrycie terenu powierzchniami betonowymi, asfaltowymi, emitorami cieplnymi (przemysł, budownictwo) itp. o odmiennych w stosunku do naturalnych – właściwościach cieplnych, obszar ten wyraźnie się wyróżnia na tle niezurbanizowanego otoczenia.

Istotnym elementem charakterystyki klimatycznej jest długość okresu wegetacyjnego. Okres wegetacyjny na obszarze Nadleśnictwa Brynek rozpoczyna się pod koniec marca, a kończy w pierwszej dekadzie listopada i trwa 224 dni rocznie. Średnia temperatura okresu wegetacyjnego wynosi 14,9ºC.

Opisane tu cechy klimatyczne są ogólne dla całego obszaru. Z punktu widzenia hodowli lasu bardzo ważny jest mikroklimat, który może znacznie modyfikować warunki klimatyczne regionu. Mikroklimat kształtują takie czynniki jak: wzniesienie nad poziom morza, mezorelief, skały macierzyste, stan gleby i sposób jej użytkowania oraz rodzaj pokrywy roślinnej, zabudowania i zakłady przemysłowe.

Ważniejszymi rzekami na terenie dawnych obrębów Brynek i Tworóg są Mała Panew i jej dopływ Stoła zasilane z kolei przez mniejsze strumienie np. Graniczna Woda, Brzeźnica, Dębienica. Przez teren dawnego obrębu Wieszowa nie przepływają większe rzeki, natomiast wody są odprowadzane w kierunku Pn. do rzeki Dramy a od Pd. do rzeki Kłodnicy.

W części Pn -Wsch. potoki Segiet i Szarlejka odprowadzają pośrednio wody do rzeki Przemszy, która należy do zlewni rzeki Wisły

Sieć hydrologiczna nadleśnictwa Brynek pozbawiona jest zupełnie naturalnych jezior. Nieliczne, sztuczne zbiorniki są wynikiem działalności antropogenicznej, występując w postaci: stawów rybnych, oczek wodnych, zbiorników poeksploatacyjnych kopalin piasku.

Tereny zasięgu administracyjnego nadleśnictwa można zaliczyć do strefy umiarkowanego i małego zagrożenia powodziowego. Lokalnie występują podtopienia związane z okresowymi wezbraniami rzek na tym terenie.

Najczęściej występującymi typami gleb w N-ctwie są gleby: bielicowe, opadowo-glejowe, rdzawe, brunatne, kulturoziemne oraz murszowate.

Typy siedliskowe lasu, skład gatunkowy i pełnione przez las funkcje

W Nadleśnictwie Brynek stwierdzono występowanie 19 typów siedliskowych lasu, zróżnicowanych pod względem wilgotnościowym i żyznościowym. Największy udział stanowią: BMw – 19 %, Lwyżw – 17 %, BMśw – 14 %, Lwyżśw – 14 %, LMw – 11%, LMśw - 8 % oraz Bśw – 6 %. Stosunkowo liczną grupę stanowią siedliska zajmujące poniżej 1% powierzchni leśnej Nadleśnictwa, są to: BMb, LMb, Lśw, Lw, Ol, OlJ, LŁ, BMwyżśw, OlJwyż, LŁwyż Pozostałe zinwentaryzowane siedliskowe typy lasu: LMwyżśw, LMwyżw zajmują poniżej 5% powierzchni leśnej Nadleśnictwa

Zgodnie z przepisami Ustawy o lasach z dnia 28. 09. 1991 r. celem gospodarki leśnej jest zachowanie warunków do trwałej wielofunkcyjności lasów, ich wszechstronnej użyteczności oraz kształtowania środowiska przyrodniczego.

Realizując cele hodowli i użytkowania lasu przyjmuje się zasadę, że każdy las, w każdym miejscu i czasie pełni jednocześnie różne funkcje.

Wielofunkcyjność lasów Nadleśnictwa jest uwzględniona w przyjętych, na mocy Zarządzeń Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, kategoriach ochronności. Dodatkowo część tych lasów, pomimo braku usankcjonowania prawnego, pełni funkcję lasów wodochronnych wzdłuż rzek i kanałów, oraz na siedliskach wilgotnych i wodochronnych w granicach stref ochronnych ujęć wody.

Obszar Nadleśnictwa Brynek znajduje się w zasięgu naturalnym większości gatunków lasotwórczych. Drzewostany Nadleśnictwa cechują się znacznym zróżnicowaniem gatunkowym – 18 gatunków panujących. Najliczniejszym gatunkiem panującym na powierzchni leśnej zalesionej w drzewostanach Nadleśnictwa Brynek jest sosna pospolita.

Drzewostany sosnowe stanowią 67,70 % powierzchni leśnej zalesionej i niezalesionej Nadleśnictwa (wg gatunków panujących) oraz 72,44 % całkowitego zapasu.

Drzewostany brzozowe stanowią 10,99 % powierzchni leśnej oraz 10,32 % zapasu.

Drzewostany dębowe stanowią 10,78 % powierzchni leśnej oraz 9,29 % zapasu.

Drzewostany bukowe stanowią 2,54% powierzchni leśnej oraz 2,61% zapasu.

Drzewostany świerkowe stanowią 1,61% powierzchni leśnej oraz 1,45% zapasu.

Drzewostany olchowe stanowią 1,69 % powierzchni leśnej oraz 1,80 % zapasu.

Drzewostany z dębem czerwonym stanowią 0,70 % powierzchni leśnej oraz 0,48 % zapasu.

Drzewostany modrzewiowe stanowią 0,44 % powierzchni leśnej oraz 0,35 % zapasu.

Przyczyną zmniejszenia się udziału sosny w drzewostanach jest stosowanie rębni złożonych i wprowadzanie gatunków domieszkowych. Jest to prawidłowa tendencja związana z dostosowaniem składów gatunkowych drzewostanów do siedlisk. Kolejnym pozytywnym sygnałem jest zmniejszanie się powierzchni drzewostanów topolowych i olszy szarej powodowany likwidacją dawnych plantacji drzew szybko rosnących.

W związku z przebudową drzewostanów obserwowany jest wzrost udziału cennych gatunków takich jak: buk, klon, jawor, jodła.

Głównymi przyczynami uszkodzeń drzewostanów w Nadleśnictwie Brynek są: zwierzyna, owady, grzyby, emisje przemysłowe, czynniki klimatyczne, czynniki antropogeniczne, zakłócenia stosunków wodnych oraz pożary

Zobacz »

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

WYJAZD TERENOWY MŁODZIEŻY TL BRYNEK

02.07.2018 | Ksenia Starzec - Wiśniewska

archiwum nadleśnictwa

W dniach 14 i 15 czerwca 2018 r. miały miejsce wyjazdowe zajęcia terenowe w ramach realizacji programu praktycznej nauki zawodu dla uczniów klas pierwszych Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego w Brynku.

Młodzieży zaprezentowano:

W dniu 14 czerwca 2018 r

- sukcesję ekologiczną oraz aktualny stan rekultywacji w kierunku leśnym na obszarze hałdy zlokalizowanej w Leśnictwie Górniki,

- przykłady antropopresji w jej różnorodnych przejawach oddziaływania na wielorakie elementy środowiska - ze szczególnym uwzględnieniem szkód górniczych oraz innych efektów działalności przemysłowej człowieka,

- przykłady architektonicznych zabytków techniki.

Gospodarz terenu leśnictwa Leśniczy Paweł Adamczyk omówił i zobrazował przykładami możliwości, metody oraz problemy w prowadzeniu rekultywacji terenów poprzemysłowych. Młodzież miała okazję poznać także aspekt przejawu działalności człowieka w postaci kultury techniki i architektury - był to obiekt nieczynnego zabytkowego szybu kopalni.

Przewodnik podkreślił, iż przejawy oddziaływania człowieka na środowisko nie muszą mieć wyłącznie negatywnego efektu – obrazując te słowa prezentacją terenów o charakterze rekreacyjnym, powstałych w nieckach zapadlisk utworzonych w efekcie użytkowania górniczego. Leśniczy Adamczyk zastosował podczas wykładu terenowego ciekawe, niekonwencjonalne i skuteczne narzędzia przekazywania wiedzy – opowiadając o mechanizmach sukcesji zaprezentował teren przeprowadzonej z sukcesem rekultywacji na obszarze hałdy… wykonując szkice bezpośrednio na podłożu z użyciem dostępnych na miejscu materiałów, wyłożył obrazowo uczniom tematykę z zakresu stadiów sukcesji.

Drastycznym obrazem, który przemówił do wyobraźni młodych ludzi - i zapewne pozostanie w ich pamięci i świadomości - był widok ton śmieci nielegalnie wywiezionych na stok rekultywowanej hałdy, widoczna eutrofizacja sąsiadującego z obiektem niewielkiego oczka wodnego była dla słuchaczy ewidentnym przykładem efektów presji człowieka na środowisko, przykładem zmian o charakterze negatywnym i wieloaspektowym. Kontrast z sąsiadującym, znajdującym się nieopodal skutecznie rekultywowanym terenem o charakterze leśnym był dla uczniów dowodem na to, jak bezmyślność i brak wiedzy oraz odpowiedzialności, niweczyć może czasochłonne i kosztowne wysiłki podejmowane w trosce o dobry stan środowiska naturalnego.

W dniu 15 czerwca 2018 r. Leśniczy Waldemar Kempny zaimponował słuchaczom wiedzą historyczną i geograficzną, a także wybitną znajomością botaniki. Na terenie Leśnictwa Stolarzowice młodzież odbyła spacer trasą wyznaczoną w rezerwacie „Segiet”, poznając osobliwości ukształtowania terenu będącego skutkiem działań człowieka na przestrzeni wieków oraz mając okazję odnaleźć i rozpoznać gatunki roślin prawnie chronionych, Młodzi ludzie mieli okazję zwiedzić labirynt skalny na terenie historycznie użytkowanym górniczo, a także wysłuchać historii powstania i zaobserwować teraźniejszy stan procesu sukcesji ekologicznej na terenie hałdy popłuczkowej.

Młodzież nagrodziła obu przewodników gromkimi brawami,

Pytania, na które wyczerpująco odpowiadali Panowie Leśniczowie, były okazją do uzyskania dodatkowych informacji przez uczniów, którzy mają zainteresowania z kręgu ekologii, sozologii a także tych, którzy planują zdobytą wiedzą podzielić się w gronie rodziny i znajomych, propagując ją w szerokich kręgach.

Okazją do wykazania się wiedzą przedmiotową i ogólnoprzyrodniczą dot. mechanizmów współistnienia i kierunkowego przekształcania się biocenoz był mini-quiz, podczas którego niektórzy zasłużyli na wyróżnienie za posiadaną wiedzę.

Zobacz »